W dupiu byłeś? Obrazki widziałeś?
Dodaj coś Rejestracja Logowanie

wasal mojego wasala niejest moim wasalem nie wiem jak u was. ale moi nauczyciele historii ograniczali się tylko do podawania definicji. ale nie potrafili za bardzo wytłumaczyć na czym w praktyce ta zasada polega. postaram si ich zastąpić. zasada ta jest. igle związana z ustrojem feudalnym. więc na początek kilka słów o tym. czym był feudalizm. zgodnie z definicją. feudalizm był ustrojem społeczno gospodarczo politycznym rozpowszechnionym w średniowiecznej europie. trwającym do rewolucji francuskiej. uznanym za metodę rządzenia opierającą się na systemie hierarchicznej zależności jednostek. z podzialem społeczeństwa na trzy duchowieństwo. rycerstwo i chlopstwo. c przeciwieństwie do czasów obecnych. w feudalizniie nie obowi ywala zasada równości wobec prawa. spoleczenstwo feudalne dzieliło się na warstwy. przy czym warstwy położone niżej w hierarchii byly zależne od warstw wyższ h. kolejna cecha ta zależność miała charakter. stosunek zależności nazywamy stosunkiem lennym. można rozrysować to w formie drabiny feudalnej. gdzie na samym sącz ic był król. pon ego bezpośredni wasalc wielcy panowie feudalni. następnie rycerstwo. a na samym dole lud. takie obrazki przeważnie są serwowane w szkolnych podręcznikach. no i fajnie. na pozór wydaje się to jasne i zrozumiale. tyle. że rzeczywistość była o wiele bardziej stomp kowana. hierarchia feudalna przypominała bardziej drzewo o skomplikowanych korzeniach. a nie drabinę. poniżej postaralem się to rozrysować dałem z. niż . wybaczcie mi m teraz postaram się jakoś to wytłumaczyć. za przyklad wezmę średniowieczną francję. papieża umieściłem nieco wyżej od króla. z powodu sporu o inwestyturę. papieże wychodzili z założenia. że jako naniiestnicy chrystusa na ziemi sprawowali nad ludźmi włącznie z władcami nie tylko pieczę duchową. ale i władzę świecką. tak. czy inaczej w obrębie państwa na szczycie mamy króla. pani. po lewej stronie marny wielkich panów feudalnych. to byli wladcy calych prowincji. przeważnie w randze księcia. czy hrabiego. nierzadko byli bogatsi mieli więcej ziemi i poddanych od samego króla. takie np. księstwo akwitanii południowy zachód francji w średniowieczu mialo wielkość mniej więcej współczesnej slowacji. wielcy panow b i nierzadko spokrewnieni z królem np. wywodz c z bocznych ii ii dynastii królewskiej mlodsi bracia króla i ich potomkowie. z racji rangi wchodz i w skład rady królewskiej. we francji mieli ty uł para. jak pisalem. parowie byli panami calych prowinc więc byli właścicielami licznych miast i zamków. dysponowali calkiem sporymi armiami. składającymi się z kilku. kilkunastu chorągwi chorągiew byku jednostką organizacyjną wojska. mogla liczyć od kilkudziesięciu do kilkuset ludzi w zależności od bogactwa czlowieka który ją wystawiał. poniżej. po prawej mamy średnich panów feudalnych. mam tu na myśli rycerzy czasami z tytulem barona. baroneta. wicehrabiego. ebc którzy wladali ziemiami wielkości mniej więcej dzisiejszego polskiego powiatu. to znaczy byli dużo biedniejsi od parów. ale na tyle bogaci ab dysponować wlasnym rycerstwem któremu w zamian za służbę oddawali pojedyncze wioski. niektórzy średni panowie byli lennikami króla więc podobnie jak wielcy panowie podlegali bezpośredniej wladzy królewskiej. ale byli zbyt biedni aby uznać ich za parów. niektórzy zaś podlegali wielkim panom. którzy średni panowie byli na tyle bogaci. że stać ich było nawet na wystawienie wlasnej chorągwi. j mamy drobne rycerstwo. przeważnie byli to ii ich kilka. e agi wioski do spółki z innym cicielc pojedynczych wi k czasami ln czasami byli współwłaśc rycerzem. jak widać powyżej z pozostalymi grupami łączy ich parę strzałek. to znaczy ich seniorem mógł być zarówno średni pan albo par. mogli też podlegać bezpośrednio królowi. albo arcybiskupowi. biskupowi czy opatowi bo tego klasztoru. pod względem majątkowym byla to dość zróżnicowana warstwa. ci biedniej. stawali do walki samotnie. na iichym koniu i w lekkiej zbroi. niektórych stać bylo na wystawienie pocztn rycerskiego. taki poczet składał się z pana i zbrojnych sług. plebs pozostawię na koniec. teraz przejdę do duchowieństwa. jak widzimy. wy i dostojnicy przede wszystkim mam tu na m kopów i skupów podlegali zarówno papieżowi jak i królowi. ta kwestia była dość skomplikowana i w zależności od okresu. biskupów mógł mianować król albo papież. to był element sporu o inwestyturę. w tej dzidzie nie będę w to wnikal. grunt w dostojnicy byli mieli taką władzę i majątek. w skład bezpośredniego otoczenia króla. crzadko byli pananli licznych ziem i jako tacy dysponowali własnym rycerstwem. do warstw średniego duchowieństwa zaliczylem dostojników pomniejsi biskupi. opaci bogatych klasztorów którzy nie byli na tyle istotni aby tworzyć bezpośrednie otoczenie króla. byli jednak na tyle bogaci. że również mieli sporo ziem i podległych rycerzy mogli wchodzić np. w skład dworu ksi hrabiego. jeszcze niżej mamy drobne duchowieństwo. mam tu na myśli np. proboszczów. to byli ludzie na tyle bogaci. że mieli swoją ziemię i poddanych chłopów. nie było ich jednak stać na wystawne życie. tym. że ci w ia czy na dole mamy chłopów i mieszczan. to była najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana warstwa. panem feudalnym średniowiecznego chłopa mógł być zarówno drobny rycerz. jak i wielki pan. biskup. czy nawet król. właściwie każda z warstw wyższych miala poddanych chłopów albowiem praca chłopa byla podstawą ich egzystencji. to samo tyczy się i mieszczan. były miasta królewskie. które na aby bezpośrednio do wlad były i miasta podległe wielkim panom i biskupom. abakankami anet średniozamożni panowie dysponowali drobnymi miasteczkami zamieszkanymi przez rzemieślników. w cie więc. że system feudalny był dość skomplikowany. tyle że to jeszcze nic. bo powyzszy rysunek nie oddaje jednej z najważniejszych cech feudalizmu osobistej zależności. postaram się to rozrysowaćjeszczc raz. rysunek znowu zrobiony na odpierdol. schemat nie uwzględnia duchowieństwa i plebsu samo rycerstwo i możni. purpurowy kwadrat to król. król ma siedmiu bezpośrednich wasali. przy czym tylko dw aj z nich to parowie. ten gówniany to książę. ten niebieski to hrabia. ci trzej zieloni to zwy rycerze. ci dwaj czerwoni to baroneci. przypominam społeczeństwo feudalne bylo społeczeństwem hierarchicznym i opierało się na stosunkach lennych. przy czym stosunek lenny byl stosunkiem osobistym łączącym lennika poddanego i seniora pana. spójrzcie na zielonych. zdecydowanie nie są równi gównianemu księciu. są niżej w hierarc mindo to gówniany niejest ich panem. nie nlożc wydawać im poleceń. powoływać ich pod broi i czy legać od nich podatków. to samo się tych pięciu niebieskich i pięciu czerwonych. gówniany książę mimo i jest wyżej w hierarchii nie może rozkazywać rycerzom niebieskim ich panami są ci dwaj niebie. y baroneci poddani hrabiego ani czerwonym ich panami są dwaj baroneci podlegający bezpośrednio królowi. w ten sposób średniowieczne państwa w uproszczeniu przypominały konglomeraty mn zych i większych państewek. które łączyła tylko osoba króla. teraz przechodzimy do zasady wasal mojego wasala nie jest moim wasalem. zasada ta polegała na tym. że seniora nie łączył stosunek lenny z wasalami jego wasala. senior módl wydawać polecenia tylko swoim bezpośrednim wasalom. na powyższym schemacie gdyby król chcial powołać pod broń tych pięciu niebieskich rycerzy. to nie mógłby po prestu wysłać do nich wici. vie są jego wasalami. są wasalami tych dwóch niebieskich baronetów. czyli. król najpierw musialby wezwać pod broń niebieskiego hrabiego. ten swoich dwóch baronetów. a ci swoich pięciu rycerzy. ci rycerze nie są zobowiązani do lojalności wobec króla. gdyby hrabia się zbuntował przeciwko królowi. to rycerze musieliby postąpić tak jak ch dwaj baroneci. ty zy się to wielu aspektów. na pr yklad sądownictwa król nie mógłby sądzić niebieskich ry ce n mógł nakładać na nich podatków. vie módl od nich niczego żądać. władza króla opierała na lojalności jego bezpośrednich poddanych. gdyby palowic zdecydowali się zbuntować przeciwko koronie. król nie miałby szans. czasami można spotkać się z porównaniem feudalizmu do korpo. i tu i tu hierarchia. no nie do końca. prezes firmy może podejść do arcczka i kazać mu wy orować kibel. aneczek nie może odpowiedzieć spierdalaj. ja podleganl brygadzis cie. a nic tobie. le novum oas mans au mm ou. siane oc wuquscavev um n ramiona s pow mapa francji z r. po wygaśnięciu dynastii karohngów na króla wybrano hugona kapot. na niebiesko zaznaczono domenę królewską. czyli ziemie którą kontrolował bezpośrednio król. a nie palowic. obejmowała głównie okolice paryża i orleanu. jak widać król był o wiele słabszy od nawet najmniejszego z jego parów. gdy chcial iść na wojnę to musiał polegać na armiach swoich wasali. bo jego osobista domena wystarczała jedynie na trzymanie niewielkiej straży gdy chcial nałożyć nowe podatki. to musiał się lic łć z oporem parów. z których każdy był silniejszy od niego. wówczas zasada wasal mojego wasala nie jest moim wasalem obowiązywała w pelni. bo król nie mógł podjąć żadnej decyzji dotyczącej kraju z pominięciem parów. jednocześnie trzeba pamiętać. ze taki np. książę akwitanii czerwona na mapie wewnątrz swego księstwa mial pozycję podobną do króla. czyli taż musiał się liczyć z opinią swoich wasali i nie mógł wydawać poleceń wasalom swoich wasali. kolejni kapetyngowie za swój cel postawili wzmocnienie władzy królewskiej. robili to różnymi sposobami groźbą. prośbą. dynastycznymi małżeństwami. przekupstwem. konfiskatą nlajątku zbuntowanych poddanych starali się powięks ć własną domenę tak. aby uniezależnić się od parów. jednocześnie walczyli z zasadą wasal mojego wasala nie jest moim wasalem. taki na przyklad filip piękny ten co kazał spalić templami zy gdy chcial nałożyć nowe podatki to omijał parów i zwoływał stany generalne. czyli parlament składający się z przedstawi y carstwa i zczaństwa. jeszcze za czasów jego poprzedników zwiększała się liczba urzędników. sędziów i poborców podatkowych. którzy egzekwowali prawo i pobierali podatki bezpośrednio od ludu. z pominięciem parów. za hu ona kadeta to bylo nie do pom ślini spójrzcie tylko. na czerwono to zicmic możnych uznających zwierzchność króla anglii tron angiels ostał odziedziczony przez księcia akwitanii. na nie esko francuska domena królewska. na zielono parowie króla francji. na żółto ziemie panów kościelnych. ciekawostka ta druga mapka przedstawia czasy ryszarda lwie serce. jana bez ziemi i robin hooda. jak widać królowie francuscy odnosili sukc y. ale wracając do feudalizmu widać chyba. że to był skompilowany system obejmujący mnóstwo wzajemnych powiązań. tyle że to nie wszystko. wyobraźmy sobie. że rycerz poddany księcia burgundii odziedziczył ziemie rycerza będącego poddanym hrabiego flandrii. co teraz. czy jakaś wiocha we flandrii zostanie teraz przyłączona do burgundii w serii crusader kings tak. w rzeczywistości niekoniecznie. różnie to rozwiązywane. rycerz mógł mieć po prestu dwóch panów. niby proste. ale co jeśli wybuchlaby wojna domowa i ci panowie musieli by walczyć przeciwko sobie. wobec kogo miał być lojalny ów rycerz kolejny przykład. kilkukrotnie zdarzyło się. że poddany francuskiego króla. par królestwa francji obejmował tron anglii. po raz pierwszy. wskutek podboju stało się to w r. gdy tron anglii zawładną ks normandii wilhelm zwany zdobywcą przez wrogów bękartem. czyli poddany króla francji stal się mu równy jako król anglii. czy oznacza to. że normandia została przyłączona do anglii nic normandia pozostala częścią francji. a wilhelm pozostal lennikiem francuskiego króla. gdyby wybuchła wojna pomiędzy królem francji a cesarzem niemieckim. wilhelm był zobowiązany do pomocy jako lennik francuski. tyle tylko. że nie musiał wysyłać rycerzy z anglii. francuzowi musieli wystarczyć rycerze normandzcy. przy okazji wilhelma w aeg zasada wasal mojego wasala jest nloim wasalem. dlaczego ze względu na podbój. w trakcie podboju anglii i licznych buntów w następnych latach wyginęła lub udała się na wygnanie cala anglosaska warstwa możnowładcza czyli wielcy i średni panowie feudalni. wilhelm módl więc stwor tam ustrój feudalny niemal od nowa. zachował więc dla siebie i ziem najbogatszych i noji iejszych. a resztę rozdał wasalom. nadania były liczne. ale bardzo rozproszone. czyli najbl say współpracownik króla dostawal od niego mnóstwo ziem. lasów i wiosek. ale w każdym hrabstwie. w jednym pięć wiosek. w drugim kawal lasu i wioska. i tak dalej. a więc mimo iż był bogaty. opór wobec królewskiej woli był ciężki. poza tym król pozostawał zwierzchnikiem wszystkich drobnych rycerzł nawet jeśli ich panem był jakiś lord. królewscy sędzio i szeryfowie egzekwowali prawo wobec wszystkich. ego czasów obowiązy wala kolejna komplikacja treść stosunków feudalnych byla różna w przypadku różnych wasali tego samego seniora. przyklad jest sobie klasztor. któremu na przestrzeni lat bogobojni ludzie ofiarowali różne ziemie. klasztor ma kilkadziesiąt wiosek rozrzuconych po całym kraju. najprościej by było. gdyby po prestu każda wioska oddawała określony procent swoich dochodów w pieniądzu. tyle. że to tak nie funkcjonowało. przynajmniej nie w średniowieczu poza nielicznymi wyjątkami. a zatem wioska a była np. zobowiązana co kwartał dostarczać x kwintali pszenicy. s kg wełny. l kg sera. a co roku dziesięć jagniąt. wioska b x kwintali żyta. pni dębowych i cieląt. v ka jako że leżała nad morzem oprócz zboża i zwierząt mi a dostarczać ryby na każde św ta. w a d. jako że była na drugim końcu kraju i transport był nieopłacalny miała płacić w pieniądzu. rozumiecie chyba o co mi chodzi kilkadziesiąt wiosek oznaczało kilkadziesiąt różnych umów. które należało znać i przestrzegać. ocz nic dotyczyło to wszystkich stosunków feudalnych. ale w skali kraju to był jeden wielki chaos. każda prowincja i każde miasto miało trochę inne prawa i trochę inne podatki w zależności od miejscowych zwyczajów i woli wladcy. król musiał mieć cale archiwum zapełnione przeróżnymi dokumentami tak aby wiedzieć. jakich świadczeń może domagać się od hrabiego tuluzy. jakich od miasta orlean. a jakich od rycerza spod paryża. obowiązki jean luca. pana poissy mogły być zupełnie różne od obowiązków richarda. pana gembloux mimo iż obaj byli wasalami tego samego pana. dlaczego ano rip. dlatego. że jean luc w prostej linii pochodzi od młodszego brata prapradziadka jego pana. więc ów młodszy brat dostal lepsze warunki od przodka richarda który to narobił długów izlożyl hold w zamian za ich spłacenie. w dzidzie skupiłem się na politycznym aspekcie ustroju feudalnego. kwestie gospodarcze i wojskowe jedynie wspomnialem. vloże uda się je przedstawić w kolejnych dzidach. na koniec ciekawostka. wiecie które średniowieczne królestwo mialo najbardziej przejrzysty. najmniej skomplikowany ustrój chodzi o królestwo jerozolimskie. dlaczego bo zostalo stworzone od zera i istniało zbyt krótko. aby ten ustrój ulegl komplikacji. uidupiu ll
Lokki
21
Wincy obrazków
Copyright © 2019 by wdupiu.pl